เมืองสำคัญในพุทธประวัติ
ในพุทธประวัติ มีการกล่าวถึงเมืองต่าง ๆ หลายแห่งที่เกี่ยวข้องกับพระพุทธเจ้า โดยเริ่มตั้งแต่การประสูติ การออกบวช การแสวงหาโมกขธรรม จนกระทั่งได้ตรัสรู้พระสัมมาสัมโพธิญาณ และการเผยแผ่ศาสนา จนถึงการดับขันธปรินิพพาน เมืองเหล่านี้บางแห่งอาจเปลี่ยนแปลงหรือเสื่อมสลายไปตามกาลเวลา แต่ยังคงมีร่องรอยให้ศึกษาถึงพุทธศาสนาในอดีต (ในสมัยพุทธกาล) ได้อย่างดี
รายชื่อเมืองสำคัญที่เกี่ยวข้องกับพุทธศาสนา:
- สาวัตถี: เมืองที่พระพุทธเจ้าประทับจำพรรษามากที่สุด กว่า 25 พรรษา
- กบิลพัสดุ์: ที่ประทับของเจ้าชายสิทธัตถะจนพระชนมายุ 29 พรรษา
- ราชคฤห์: เมืองที่ตั้งมั่นของพระพุทธศาสนาแห่งแรก
- เทวทหะ: เมืองที่เจ้าชายสิทธัตถะประสูติ
- สังกัสสะ: เมืองที่พระพุทธเจ้าเสด็จลงจากดาวดึงส์เทวโลก
- เกสริยา หรือเกสปุตตนิคม: ที่ที่ทรงแสดงกาลามสูตรแก่ชาวกาลามโคตร
- เวสาลี: สถานที่ประทับจำพรรษาสุดท้ายและปรงอายุสังขาร
- ปาวา: สถานที่เสวยพระกระยาหารครั้งสุดท้ายของพระพุทธองค์
- ปัฏนา หรือปาตลีบุตร: ศูนย์กลางพระพุทธศาสนา สถานที่ทำตติยสังคายนา
- พาราณสี: ที่เริ่มต้นประกาศศาสนาและแสดงปฐมเทศนาแก่พระปัญจวัคคีย์
- ตำบลคยา: ที่แสดงอาทิตตปริยายสูตร โปรดชฏิล 3 พี่น้องพร้อมบริวาร
- นาลันทา: ที่ทรงแสดงพรหมชาลสูตร ประกาศทิฏฐิ 62 และเป็นศูนย์กลางการศึกษาแม้ในครั้งพุทธกาล
- โกสัมพี: เมืองที่พระพุทธเจ้าเสด็จจำพรรษาในป่าปาริไลยกะ เนื่องจากเบื่อหน่ายภิกษุทะเลาะกัน
เมืองเหล่านี้มีความสำคัญในการศึกษาและเข้าใจพุทธศาสนาในอดีตอย่างยิ่ง
